Areas of Uncertainity/Who is Janina Węgrzynowska?/Studio Gallery 16.01-12.03 2023/BWA Bydgoszcz 23.03- 21.05. 2023

 




                                                                                                  fot. A. Zagrodzka


Obszary wątpliwości to linie wyginające się pod wpływem różnych napięć. Piętrzą się, układają, moszczą, próbując się dopasować. Tworzą chwiejne układy mobilnych kształtów, które  ze względu na łatwość w przemieszczaniu, stają się tymczasowe. Ruch je napędza, ruch je zmienia, ciało je performuje i przekształca. Praca ma charakter medytacyjny. Powtarzalność tworzy pętle, wspomnienia zapisują się w układach przestrzennych. 

Myślę o pracowni Niny Węgrzynowskiej. Myślę o niej od chwili, kiedy po raz pierwszy zetknęłam się z jej archiwum w 2013 roku. Obsesja ruchu, o której ciągle mówiła zamieniła się w bezruch. Proces twórczy ustał.

„Dużo tego”- pomyślałam wtedy i zabolała mnie ta myśl, odbiła się ode mnie i  własnej pracy. Moje w archiwum jest w procesie tworzenia, dziania się. Nieuporządkowane i w podróżach. 

Od tamtej pory szukam punktów odniesienia, prowadzę niewidzialny dialog ze zmarłą artystką. Czytam jej słowa zapisane w pamiętnikach. Śledzę pracowniane rytuały i magiczne praktyki zaklinania rzeczywistości. Odpromienniki, wróżka, zmywanie podłogi przed pracą. Szukam dopasowań w zakrzywiających się w napięciu liniach. Linie zamieniają się w horyzonty, tajne, trudne do rozszyfrowania pismo.


Fragmenty dzienników Węgrzynowskiej:


9.VIII.1974.

Włóczyłam się trochę, wystawa w Pałacyku na Chmielnej zamknięta, w Desie oglądałam obrazy, które sprzedają artyści, bo bardzo bym chciała jakieś pieniądze zarabiać twórczością. Kupiłam jedzenie na niedzielę, głowa mnie rozbolała bo pogoda dziś okropna i pewnie z głodu. Wreszcie przyjechałam do pracowni: zjadłam, zażyłam proszek na głowę i posprzątałam pracownię. I tak się zrobiła 7 wieczór, pora wracać, skończyć pranie w domu i posprzątać kuchnię bo przed południem nie zdążyłam.

6.I.1975

Prawie pół roku minęło od ostatniego pisania. Najważniejsze co się wydarzyło to to, że zaczęłam malować. Konarska po powrocie z urlopu nie dała mi plansz, powiedziała, że na razie nie ma, że zadzwoni , nie zadzwoniła potem na wrzesień wyjechawszy do Kołobrzegu po powrocie zaczęłam malować na konkurs „artysta i przestrzeń” do Poznania, jeździłam do Inowrocławia gdzie przeprowadziłam ekshumację i przeniesienie zwłok ojca do Warszawy tak jak chciała mama. 

25.V.75.

Słowik wymówił mi pracę w Argumentach. 3.V wezwał mnie na rozmowę i powiedział, że to kres moich możliwości twórczych. Mnie na te słowa szlag trafi, wygarnęłam mu jak mnie traktował i jakie ma prawo tak do mnie mówić.


1.XI.75.

Byłam na cmentarzu. Strasznie zmarzłam. Potem przyjechałam do pracowni, zjadłam, trochę pomalowałam i za chwilę znowu wracam do domu.

25.XI.75.

Jestem potwornie zmęczona. Dyżur był zupełnie obłędny. Zarobiłam wprawdzie 9.tys ale do dziś nie mogę się pozbierać.

29.I.76.

Po ostatnim dyżurze długo tym razem dochodziłam do siebie, nie mogłam w ogóle zabrać się do malowania. Dopiero ten tydzień maluję. A za parę dni znów do pracy. (…)

Od pół roku, kiedy to pracuję w Telewizji dopiero w tym tygodniu zaczęłam projektować nowe obrazy. Do tej pory kończyłam stare albo robiłam wg dawniej zaprojektowanych szkiców. 

4.01.1981.

Przeglądałam tamto słabe pisanie i myślę sobie ile czasu minęło jestem o 5 lat starsza, a moje życie to taka krzątanina wokół codziennych spraw, tak jak wtedy dziś znów jestem po robocie do Kobry „Anatomia morderstwa”, tak zmęczona, że od paru godzin nie jestem w stanie zabrać się do malowania. Powinnam już przywyknąć  do tego, że trzeba odpocząć i dopiero wtedy ale to niecierpliwość, że czas ucieka, że ciągle nie znalazłam tego, co chciałabym zrobić w moim malowaniu, że wreszcie koniec i można by było pomalować a nie można. I końcu próżny mój upór, żeby wczoraj skończyć aby dziś mieć dzień dla siebie.